ارزیابی روش‌های زمین آمار در تهیه نقشه فرسایندگی باران استان فارس

انرژی فرسایندگی باران یکی از عوامل موثر در ایجاد فرسایش بارانی است که در مبحث فرسایش آبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تهیه نقشه پهنه‌بندی فرسایندگی باران و آگاهی از میزان تغییرات آن، نقش مهمی در تهیه طرح‌های حفاظت خاک، کنترل فرسایش و مدیریت اراضی یک منطقه ایفا می‌کند. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی روش‌های زمین‌آمار در تهیه نقشه فرسایندگی باران در استان فارس و پهنه‌بندی منطقه از نظر شدت فرسایندگی باران است. در این تحقیق، پس از جمع‌آوری آمار بارندگی 92 ایستگاه هواشناسی با طول دوره آماری 20 ساله و با پراکنش مناسب در سطح استان، فرسایندگی باران با استفاده از شاخص فورنیه اصلاح شده برای کلیه ایستگاه‌ها محاسبه و سپس به­منظور تعمیم داده‌های نقطه‌ای به اطلاعات ناحیه‌ای برای تهیه نقشه فرسایندگی باران، از روش‌های مختلف میان‌یابی شامل کریجینگ معمولی (OK)، کریجینگ ساده (SK) و روش‌های معین مانند عکس فاصله (IDW)، تابع شعاعی (RBF)، تخمین‌گر موضعی (LPI) و تخمین‌گر عام (GPI) استفاده شد. نتایج بر اساس معیارهای R بالاتر و MAE و RMSE پایین‌تر نشان داد که از بین روش‌های مختلف میان­یابی، روش کریجینگ معمولی (OK) به‌دلیل بالاتر بودن مقدار R و پائین‌تر بودن مقادیر RMSE و MAE (0.871=R، 13.09=MAE و 18.523=RMSE)، نسبت به سایر روش‌های میان‌یابی دیگر برتری داشته، در نتیجه به‌­عنوان روش مناسب در تهیه نقشه فرسایندگی باران در استان فارس انتخاب ‌شد. نتایج به‌دست آمده مؤید برتری روش‌های زمین‌آماری کریجینگ نسبت به‌روش‌های معین است. علاوه بر این نتایج نشان داد که 0.24 درصد از کل سطح استان دارای فرسایندگی ناچیز، 27.06 درصد دارای فرسایندگی کم، 43.62 درصد دارای فرسایندگی متوسط، 14.48 درصد دارای فرسایندگی زیاد و 14.60 درصد دارای فرسایندگی خیلی زیاد است.